İngiliz İngilizcesi mi, Amerikan İngilizcesi mi ?

İngiliz İngilizcesi Ve Amerikan İngilizcesi Aralarında Ne Fark Var?
British vs American!

16. yüzyılın sonlarında, yeni dünya olarak adlandırılan Amerika topraklarında kurulan İngiliz kolonileri haliyle kendi dillerini de yeni yaşam alanlarına yaymaya başladılar. Öteden beri denizcilik ve ticaret konusunda dünyada etkili bir ulus olan İngilizlerin dili İngilizce, halihazırda dünyanın pek çok yerinde tanınan bir dildi. Bir araştırmaya göre 18.yüzyılın sonlarında İngilizce dünya nüfusunun dörtte birini etkileyecek sayıda insan tarafından konuşuluyordu.

Amerika topraklarında ve Britanya topraklarında kullanılan İngilizce arasında belli bir süre pek fark yoktu. Fakat 1828 yılında, bu konuda milat kabul edilen bir gelişme yaşandı. Amerikalı yazar Noah Webster 1828 yılında ilk Amerikan İngilizcesi sözlüğünü yayımladı ve ilk defa Amerikan İngilizcesi diye bir yenilikten resmen söz edilmiş oldu. Webster hazırlanması 26 yıl süren eserinde, hem eski İngilizce’de bulunan bazı kelimelerin Amerikan tarzı yazılış ve okunuş farklarına yer veriyor, hem de Amerikan İngilizcesine ait olarak adlandırdığı yeni kelimeleri tanıtıyordu. Kendisinin öncülük ettiği bu sözlük bugün Merriam Webster olarak bilinen, literatürdeki en popüler sözlüklerden biridir. Merriam isminin de Noah Webster’ın matbaacı ortağı George Merriam’dan geldiğini eklemek gerekir.

Gelelim modern zamanlara. Günümüzde İngiliz ve Amerikan İngilizceleri arasındaki fark büyük ölçüde aksan farkına indirgenmiş durumdadır diyebiliriz. Bu iki ana kolun dışında üçüncü bir uzak kol olan Avustralya ve bunun yanı sıra hem Amerika’nın, hem Britanya’nın farklı bölgelerinde konuşulan farklı aksanları da sayarsak İngilizce’nin aksan bakımından oldukça zengin bir dil olduğunu söyleyebiliriz. Ancak, bu aksanların hiçbir ikisi birbiri ile iletişim kurmakta zorlanacak bir farklılık ve uzaklıkta değildir.

Aksan farklılıklarını yerinde incelemek en güzelidir fakat Hollywood filmleri ve İngiliz yapımı diziler arasında geçişler yaparak da bu farkı gözlemleyebilirsiniz. BBC yapımı Sherlock dizisinde Benedict
Cumberbatch’in aksanında duyacağınız İngiliz tonu, HBO veya Netflix yapımı bir Amerikan dizisinde bulamayacağınız kesin!

Günümüzde İngiliz ve Amerikan İngilizceleri arasındaki farkın görülebileceği bir diğer alan da bazı kelime seçimleri veya yazılış farklılıklarıdır.

“color – American, colour – British, favorite – American, favourite – British, center – American, centre – British, dialog – American, dialogue – British” gibi küçük yazılış farklılıklarının yanı sıra, aynı kavram için de farklı kelimeler kullanılmasına çok sık rastlanır.

Örneğin “flat” kelimesi İngiliz İngilizcesinde apartman dairesi anlamına gelirken, aynı şeyin Amerikan versiyonu olarak “apartment” kelimesi kullanılır. İngilizler “holiday” vaktini iple çekerken, Amerikalılar ise “vacation” planları yaparlar. İngilizler akşam bir “film” izlemek ister, Amerikalılar ise “movie” geceleri yaparlar.

Farklı örnekler için aşağıdaki listeyi inceleyebilirsiniz. Keyifli okumalar dileriz!